Inleiding emissie Kon. Beeltenis ontwerp Anne Velghe-Wiśniewska / Introduction Royal Effigy designed by mrs Anne Velghe-Wiśniewska

De Belgische langlopende frankeerseries met de beeltenis van de koning vertonen enige golfbewegingen. Eén van die golven is het gebruik van de beide diepdrukprocédé's:

Een volgende emissie in rasterdiepdruk zou weer voor de hand liggen. Zoals blijkt dit keer maar ten dele. In 1981 werd een begin gemaakt met de vervanging van de Koning Boudewijn zegels ontwerp Elström en de hoge waarden ontwerp de Bast. De zegels naar ontwerp van Jean de Bast [50 en 100F] waren immers ook in de Elström periode niet vervangen, in tegendeel ze werden zo af toe bijgedrukt. Het is dan ook niet zo vreemd dat als eerste waarden naar ontwerp van Anne Wiśniewska-Velghe de drie hoge waarden Boudewijn met bril: 50, 65, en 100F verschenen op 5 november 1981. De drie zegels werden gedrukt in staaldiepdruk gecombineerd met rasterdiepdruk op de GOEBEL-2 pers. De staaldiepdruk-cylinders omvatten 6 loketvellen van 6x5. De gravure van de beeltenis van Koning Boudewijn is uitgevoerd door Jean de Vos. De cylinders voor rasterdiepdruk werden conventioneel vervaardigd met een kruisraster [rastermaat R80] bij Ets. Malvaux. De zegels zijn in postzegelformaat 2.

The Belgian definitives with the Royal Effigy tend to follow a wave. One wave is the useof printing methods:

It would have been very likely to have the next issue in photogravure. However, it happened only partially. In 1981 the Royal Effigy stamps designed by Elström (and De Bast) were to be replaced. The high values designed by Jean de Bast [50 and 100F] hadn't been replaced during the Elström period - on the contrary, they were reprinted occasionally. So the first new stamps designed by Anne Wiśniewska-Velghe were the 3 high values (the King bearing spectacles): 50, 65, and 100F issued by November 5th, 1981. They were printed in a combination of photogravure and recess on the Goebel-2 rotary-press. The steel-engraved cylinders contained 6 counter-sheets of 6x5. Jean de Vos did the engraving for the very effigy. The monocoloured background was prepared [etched] by Ets. Malvaux using a traditional cross-screen [gauge R80] for photogravure. The stamps-size was size 2.

Vanaf 15 november 1982 verschenen de lage waarden, Koning Boudewijn zonder bril, in postzegelformaat 1. En hier weer een voorbeeld van een golfbeweging:

Ook bij de lage waarden verschillende volgordes "België" en "Belgique".

From November 15th, 1982 onwards the lower values appeared. All bearing the effigy of King Baldwin without spectacles in stamp size 1. And here we have another wave:

Again, in the lower values we see the alternation of "België" and "Belgique".

De zegels zijn in [1-kleuren] rasterdiepdruk gedrukt op de GOEBEL's. Alle waarden op de Goebel-2, de 10F en de 20F ook op de Goebel-1. De cylinders omvatten 2 loketvellen van 10x5, en zijn niet meer bij Ets. Malvaux vervaardigd doch bij Ets. de Schutter volgens de half-autotypisch electromechanische manier m.b.v. de Helio Klischograph van Hell. De rasterputjes [of -napjes] zijn niet meer geëtst maar gegraveerd, en hebben een enigszins langgerekte vorm. De "ruiten" van de rasterputjes zijn liggend.

The stamps have been printed in monocoloured photogravure on the GOEBEL presses. All values on the second GOEBEL, the 10F and the 20F also on the first GOEBEL. The cylinders comprise 2 counter-sheets of 10x5 and were no longer prepared by Ets. Malvaux but by Ets. de Schutter using the semi-autotypical electromechanical engraving of the Hell Helio Klischograph. The screen-dots are no longer etched, but engraved and have a more or less rhomboid shape. The rhomboids are sideways.

Het autotypische is in eerste instantie gelegen aan het feit dat de rasternapjes niet meer alleen diepte-variabel zijn maar ook oppervlakte-variabel.

Veel belangrijker als kenmerkend onderscheid met de traditoneel geëtste cyliinder is het feit dat de 2x50 zegelbeelden niet meer alle verschillend zijn doch dat bepaalde rasterpatronen herhaald worden.

De eerste studie ter wereld naar zulke rasterpunt verdelingen is uitgevoerd door Eric Mesdagh in zijn werk over de emissie Velghe:

"Eerste monografie naar het bestaan van conventionele [chemische] drukcilinders en elektromechanische drukcilinders half-autotypische rasterdiepdruk [heliogravure]. Drukcilinders aangewend bij het afdrukken van postzegels met de beeltenis van zijne Majesteit de Koning type Velghe door de eerste GOEBEL en de tweede GOEBEL drukpers". [Zottegem Oktober 1989]

Verderopgaan we wat dieper op deze materie in.

What is autotypical about it is that the screen-dots are not only variable in depth but also in surface.

Much more important is that the 2x50 stamps are no longer all different - asto the pattern of the dots - but the fact that several screen-patterns are repeating.

The first philatelic study ever made on the screen-dot distribution was made by Eric Mesdagh in his work on the Velghe issue:

"The first monograph devoted to the existance of traditionally (chemically) prepared photogravure cylinders and the electromechanically made semi-autotypical successors. These cylinders were applied in printing the stamps bearing the Royal Effigy of King Baldwin in the design made by Velghe and printed on the first and second GOEBEL presses" [Zottegem October1989].

Further onwe'll deal with this matter more profoundly.

In 1984 werden de hoge waarden vervangen door een soortgelijk ontwerp ook hier zonder bril. Postzegelformaat 2 net als de 3 hoge waarden met bril. De staaldiepdruk-cylinders omvatten 6 loketvellen van 6x5, te gebruiken op de GOEBEL's. De plaatdruk werd gecombineerd met 2-kleuren rasterdiepdruk. Cylinders net als bij de lage waarden vervaardigd bij Ets. de Schutter volgens hetzelfde procédé. De "ruiten" van de rasterputjes zijn staand wat betreft de ondergrond en liggend wat betreft de tekst. De beeltenis van Koning Boudewijn zelf is in plaatdruk uitgevoerd. Gravure bij deze versie van Carlo Leclerqz.

In 1990 verscheen bij het jubileum van Koning Boudewijn eerst een 14F naar ontwerp van Michel Olijff, in 4-kleuren rasterdiepdruk, waarvan gedacht werd dat dit type de Velghe's zou vervangen. Dit bleek slechts een tijdelijke vervanging. Pas op 1 april 1992, bij de tariefsverhoging, verscheen de eerste waarde uit een nieuwe frankeerserie Koning Boudewijn met bril, naar ontwerp van Michel Olijff, in 1-kleuren rasterdiepdruk: 15F. Op 3 augustus verscheen de volgende waarde: 28F. De hogere waarden werden ook aangekondigd en de 100F verscheen op 12 september 1992. Hiermede werd duidelijk het einde van de Velghe's ingeluid, al zouden van enkele waarden: 20, 25, 30, 50, en 200F nog enkele oplagen in het oude type blijven verschijnen.

In 1984 the high values were replaced by a similar design - this time without spectacles. Stamp size 2 like the previous 3 high values with spectacles. The steel-engraved cylinders comprise 6 counter-sheets of 6x5, meant for the GOEBEL's. Recess was combined with 2-coloured photogravure. The photogravure cylinders were prepared by Ets. de Schutter, just like the lower values, using the electromechanical engraving process.. The rhomboids of the screen-holes are upright for the background colour and sideways for the text. The effigy of King Baldwin itself was made in recess with the engraving done by Carlo Leclerqz this time.

In 1990 at the occasion of King Baldwin Jubilee a 14F stamp appeared design by Michel Olyff and printed in 4-colour photogravure. It was thought that this design would supersede the Velghe design. But it turned out only a temporary replacement. Only on April, 1st, 1992 - accompanying the raise of rates - the first value of the new definitive set depicting King Baldwin with spectacles would appear - a 15F designed by Michel Olyff but in monocolour photogravure. On August 3rd, 1992 the next value appeared - 28F. Further values were announced, and the 100F was issued on September 12th, 1992. This was clearly the end of the Velghe's, but several values would be reprinted for some time now like the 20, 25, 30, 50 and 200F.