HomeOverzicht Postzegel uitgiften 2000 / Survey of special issuesnep-zegels voor zakelijk gebruikOverzicht bijzondere uitgfiten 2002

December-zegels van 2000

De zelfklevende December-zegels van 2000 beelden een 20-tal variaties af op het thema 'sfeer, warmte en gezelligheid'. De zegels zijn ontworpen door Marten Jongena uit Amsterdam.

Ze verschenen op 28 november 2000 in drie versies [resp. vier verkoopsvormen]:

  • blokken van 20x zelfklevende zegels van 60c
  • blokken als hierboven in een hangboekje [druk Casparie]
  • geintegreerd hangboekje met 60x zelfklevende zegels van 60c
  • rolzegels in doosjes met 100 zelfklevende zegels van 60c

Zoals we verderop bij de technische beschrijving zullen zien, gaat het er voor de gespecialiseerde verzamelaar om 2x20 = 40 verschillende zegels. Zowel het Casparie-hangboekje als de geintegreerd hangboekje zijn bovendien op zich zelf al verzamelwaardige filatelistische items. Niet overal zijn alle varianten verkrijgbaar geweest. De rolzegels waren door de Post eigenlijk alleen bedoeld voor zakelijke klanten.

Bij aanschaf van 60 of méér zegels kreeg de klant een 'December Versierbox' [barcode +5052]. Bij de Bruna/Boekelier hadden de winkeliers de instructie gekregen om per klant niet méér dan één versierbox mee te geven ook al werden méér zegels afgenomen. En dat ondanks het feit dat hem/haar evenveel versierboxen als 'geintegreerd hangboekjes' waren geleverd. Ter ondersteuning van een nauwkeurige handhaving van deze instructie werd ook een under-cover controle in het vooruitzicht gesteld! Leve de gezelligheid en sfeer!

Al met al was dit voor de verzamelaar voldoende om geen geld meer voor Sinterklaas over te houden, maar nog wel een enkele versierbox als surprise.

Op de achterzijde een toelichting op het ontstaan van de 'decemberzegels' en verder handige tips en instructies. Barcode: +4888, Artikelnummer: 201161.

De zegels uit blokken, geintegreerd hangboekjes en rollen zullen niet los te koop zijn, en de actie duurt tot en met 6 januari.

In strijd met de instructies van het jaar ervoor leek me de algemene aanwijzing aan klanten om de eventuele december-zegels van 1999 [en ouder] bij te frankeren met 5c. Het gebruiken van 'oudere' december-zegels was al algemeen gebruik, maar niet iedereen was er zeker van hoe dit te moeten combineren met de 'tariefsverhoging' van 55c naar 60c.


De blokken van 20

De blokken van 20 zijn gedrukt in drukvellen ter grootte van 4x3 [= 3 rijen van 4 naast elkaar] in zeskleuren rasterdiepdruk op de GOEBEL: magenta, geel, cyaanblauw, zwart en zilver; en als zesde de transparante fosfor-balken. De cylinders zijn gegraveerd met de Hell Helio-Klischograph. De diagonalen van het raster maken een hoek van 50 graden bij de zwarte, van 60 graden bij de magenta, van 30 graden bij de cyaanblauwe, van 40 graden bij de gele, van 50 bij de zilver en 45 bij de fosfor cylinder. Het aantal rasterpunten tellend per mm langs de zijranden levert op: 15 horizontaal en 12 mm verticaal voor zwart, 7 horizontaal en 10 verticaal voor cyaanblauw, 10 horizontaal en 7 verticaal bij magenta, 7 horizontaal en 8 verticaal bij geel, 7 horizontaal en 6 verticaal bij zilver, en 4 horizontaal en verticaal bij fosfor.

De tekst van de achterzijde is in het zwart, het PTT logo is zonder kleur [!], de rastering van het zwart is als bij de voorkant.

Het gestansde modelvel was niet voor accoord getekend en geheel en al schoongesneden.

De zegels hebben een gestansd pseudo-perforaat ['slitvorm'].

De drukrichting is R.

Het papier is niet-fosforescent rasterdiepdrukpapier van 'Zanders', dat aan de beeldzijde onder UV-licht niet oplicht en ook niet nalicht maar eerder een 'violette glans' geeft.

De papierrichting is ↔, papierdoorzicht nog niet vast te stellen. Glans niet vast te stellen. Gom is vermoedelijk bovenop de zelfklevende laag werd aangebracht zoals gebruikelijk bij 'zelfklevers'. De persberichten spreken van Zanders-papier. Qua verschijning lijkt het op het al eerder gebruikte papier van Tullis Russell.

Het fosforescente element t.b.v de postmechanisatie zit in de L-vormige balken die geel fosforesceren.


Rolzegels

De rolzegels zijn verkocht in doosjes met 100 zelfklevende zegels van 60c, met alle 20 verschillende zegelafbeeldingen daarbij.

De zegels werden op de 6-kleuren GOEBEL-rasterdiepdruk-pers gedrukt in twee banen van 8 zegels hoog en een cylinderomvang van 20, waarbij de zegels liggend met de basis naar rechts gezien moeten worden op het drukvel. De drukrichting L van het drukvel kom overeen met drukrichting B voor de individuele zegels.

De zegels hebben een gestansd pseudo-perforaat ['slitvorm'].

Het modelvel was voor accoord getekend op 29 september 2000. Bovenaan een baan van 8 hoog; een middenbaan met registerblokjes; en onderaan een baan van 8 hoog. In de vier hoeken van het vel paskruizen, in de middenbaan van links naar rechts eerst 3 magenta rechthoekjes, dan een met de punt naar boven gericht driehoekje magenta boven kolom 3, geel boven 3, magenta boven 4, cyaanblauw boven 5, magenta boven 6, zwart boven 7, magenta boven 7, zilver boven 8, magenta boven 9; schuine magenta registerbalken boven 10 en 13, en daarna weer driehoekjes - naar onder gericht - magenta boven 14, zilver boven 15, magenta boven 16, zwart boven 16, magenta boven 17, cyaanblauw boven 18, magenta boven 19, geel boven 20, magenta boven 20; en ten slotte weer 3 magenta rechthoekjes. Op de ondervelrand uiterst links, nauwelijks leesbaar gedrukt: 'PTT Nederland decemberzegelrollen 2000' gevolgd door de kleuraanduidingen: 'cyan', 'magenta', 'yellow', 'black' en 'zilver' in de overeenkomstige kleuren.

Tussen de horizontale rijen 3/4 boven en 2/3 onder bevinden zich zwarte vierkantjes naast elk zegel.

De drukrichting is B [t.o.v. individuele zegel, R t.o.v. hierboven beschreven drukvel]; de rasterhoeken en de papierrichting is net als bij de rolzegels over een hoek van 90 graden gedraaid ten opzichte van de zegels uit de blokken van 20.

Het papier is niet-fosforescent rasterdiepdrukpapier van 'Zanders', dat aan de beeldzijde onder UV-licht niet oplicht en ook niet nalicht maar eerder een 'violette glans' geeft.

De papierrichting is ↔ [bij de individuele zegels in de lengterichting], papierdoorzicht nog niet vast te stellen. Glans niet vast te stellen. Gom is vermoedelijk bovenop de zelfklevende laag werd aangebracht zoals gebruikelijk bij 'zelfklevers'. De persberichten spreken van Zanders-papier. Qua verschijning lijkt het op het al eerder gebruikte papier van Tullis Russell.

Het fosforescente element t.b.v de postmechanisatie zit in de L-vormige balken die geel fosforesceren.

De rugnummers zijn met een 'inkjet' aangebracht. De 4-tallige nummers zijn 'staand' als de zegels van de gomzijde worden bekeken en de zegel met de basis naar links door het draagpapier heen te bekijken valt. In die observatiestand loopt de nummering van rechts naar links op.


De doosjes zelf zijn in 6-kleuren offset gedrukt bij Joh. Enschedé Security Printing en wel in zwart, magenta, geel, cyaanblauw, donkerblauw en zilver . Het drukvel omvat 3x6 doosjes. De doosjes worden opgehangen aan een aparte kaart met sleuf die ook gedrukt is in offset [5-kleuren, geen zilver] op een drukvel van 15x5. Beide drukvellen zijn voor accoord getekend op 24 augustus 2000. JESP heeft speciale apparatuur in gebruik genomen om de doosjes te assembleren en te voorzien van rolletjes. T.z..t hoop ik hier op terug te komen en ook op de altoos uitbreidende productie van rolzegels ook voor andere landen door JESP.

Het artikelnummer is 201118, de barcode +4925.

Globaal onderscheid tussen de diverse december-zegels

Bij zowel de zegels uit rollen als uit de geintegreerd hangboekjes is de drukrichting B[oven]. De papierichting en de cyaanblauwe wybertjes lopen in de lengterichting van het zegel. Bij de zegels uit de blokken van 20 daarentegen is de drukrichting R[echts] en loopt de papierrichting dwars op de lengtercihtng van de zegels. Ook de cyaanblauwe wybertjes zijn nu liggend in plaats van staand zoals bij de rolzegels en de geintegreerd hangboekje-zegels.

Voorals nog geen onderscheid gevonden waar het gaat om de UV-reactie van het papier cq de fosfor L-vormige balk.


Port Betaald

Als zakelijke pendant van de decemberzegels verschenen ook een Port Betaald zegels met hetzelfde thema en van de zelfde ontwerper als de decemberzegels. Anders dan bij de postzegels werden deze zegels in het buitenland gedrukt en niet bij Joh. Enschedé Security Stamp Printing in Haarlem. Drukkerij House of Questa was dit maar de gelukkige. Het valt te verwachten dat binnenkort ook zegels van Nederland gedrukt gaan worden in Australië. De Belgische Post is ons recent hierin voorgegaan door rolzegels met 100 bloemenzegels in een doosje te laten drukken door Sprintpak.

De nieuwe Port Betaald zegels zijn gedrukt in 4-kleuren rasterdiepdruk aan de rol op een ATN pers van House of Questa. De cylinder omvat 3 banen van 5 zegels breed en een omtrek van 16 zegels. Op de linkervelrand bevat zich naast rij 10 een driedelige rechthoek met daarin de letters C [cyan] en K [black] en daaronder een paskruis, verder naar links een geheel doorlopende verticale zwarte streep.

Op de rechtervelrand een zelfde driedelige rechthoek met paskruis er onder, maar daarboven een aantal gekleurde rechthoekjes en driehoeken zoals we die ook kennen van JESSP. Naast rij 5 driemagenta blokjes, daaronder een aantal driehoekjes: magenta en geel nast rij 6, magenta naast 7, cyaan en magenta naast 8 en zwart naast 9. Het vel - losgescheurd deel van een drukbaan - is niet geperforeerd noch gedateerd.

De rastering van de gegraveerde cylinders zou op het eerste gezicht ook rustig voor dat van JESSP kunnen doorgaan: cyaanblauw met een horizontale/verticale rasterdichtheid van 6/8, het geel met 6/5, het magenta met 8/6 en het zwart met 8/10, maar valt toch een stuk grover uit. Drukrichting: O. Papierrichting: ↕.


Copyright © Printing Matters (Contact Rein Bakhuizen van den Brink)
Last updated on October 22, 2020

HomeOverzicht Postzegel uitgiften 2000 / Survey of special issuesnep-zegels voor zakelijk gebruikOverzicht bijzondere uitgfiten 2002