|
|
|
In het Maandblad van januari 1996 betreffende de December-zegels van 1995: Wat deze December-zegels zo bijzonder maakt, is het feit dat voor het eerst in de geschiedenis van de Nederlandse postzegels "zelfklevende" zegels zijn geproduceerd, en dat de zegels niet zijn voorzien van een traditionele perforatie. De december-zegels zijn gedrukt op papier -fosforescent rasterdiepdrukpapier van Harrison and Sons, HS 1630/7% - dat niet zoals gewoonlijk bij Joh. Enschedé en Zonen werd gegomd, maar reeds in Engeland van een gomlaag is voorzien. De gegomde rollen werden naar JAC in Duitsland verstuurd voor een zelfklevende onderlaag. Aan de achterzijde van die onderlaag werd met flexodruk een instruerende tekst gedrukt [zie verderop]. De rollen papier gingen weer terug naar Haarlem en daar werden ze op de Goebel bedrukt. ..................... Voor de introductie van de eerste Nederlandse zelfklevende zegels is het nodige research gedaan, en zijn praktische alle mogelijke bezwaren zowel van verzamelaars als van gewone gebruikers ondervangen. |
Omdat de zegels nog een gomlaag hebben die bij het afweken normaal zal loslaten, is er geen afweekprobleem. Afgeweekte zegels zijn vrij van zelfklevende gom, en blijven niet onverwacht plakken aan albumbladen e.d. De postfrisse zegels, ook als ze uit een blokje zouden worden geknipt, geven geen gom af aan de randen of aan de schaar. Slechts bij zeer grote druk kan theoretisch de zelfklevende gom naar buiten komen, en dan wat plakkerig aan gaan voelen. De zelfklevende gom is van een type dat ook gebruikt wordt bij etiketten in de voedingsindustrie met name op vleeswaren. Wie onverhoopt toch gaat likken aan de zegels hoeft niet bang te zijn voor schadelijke effecten. PTT Post Filatelie heeft de mogelijke "migratie van oliehoudende bestanddelen" onderzocht. De gebruikte zelfklevende lijm is een gemodificeerde natuurrubberlijm die geen bestanddelen bevat die kunnen migreren zoal weekmakers, kleinmoleculaire oliën, monomeren of oplosmiddelen. Onder normale omstandigheden komt kleefdoorslag door het papier niet voor. De gomlaag dient bovendien nog eens als een extra barriere. Extreme warmte of UV-licht kunnen het veranderingsproces van de lijm versnellen, wat een effect heeft op de kleefkracht, niet op enige "migratie". Het onder druk en warmte migreren van een olieachtige substantie is niet vastgesteld bij monster-materiaal van het bij JOHEZ gebruikte zegelpapier. Wel bij zelfklevende zegels van een aantal andere landen waar ook andere kleefstoffen zijn gebruikt. Kortom, zoals het er thans uit ziet, is op z´n minst door het gebruik van de extra gomlaag een "ei van Columbus" gevonden voor de afweekperikelen, en zijn de eerste Nederlandse zelfklevers een voorbeeld voor andere landen. Het massale gebruik als December-postzegel is ook een goede gelegenheid om van alle kanten suggesties ter verbetering terug te krijgen. |
|
|
| Nu ruim 20 jaar later hikken we aan tegen een aantal zegels van Nederland uit de periode 1995-2001 waar we niet vrolijk van worden. Blokken zegels plakken aan ekaar of komen vast te zitten in albums, op enveloppe gebruikte zegels vallen spontaan af! Bij onze Oosterburen - althans bij de private zegeldrukkerij Schwann-Bagel uit Düsseldorf is men in de zelfde val getrapt als Joh. Enschedé met TPG-Post. Ook zij hebben de door hen in offset vervaardigde zegels laten voorzien van een zelfklevende drager bij Jäckstadt [JAC]! Voor de Duitsland verzamelaars gaat het maar om een 5-tal zegels. De Nederland verzamelaar zit met de gebakken peren. | Vanaf 2001 gaat het - bij toeval???? - beter! Zelfklevers worden in Nederland vanaf medio 2001 overwegend verzorgd door Walsall Security Printing die al vanaf de eind 60-er jaren ervaring hadden met Samuel Jones papier en later met Tullis Russell. In 2002 gaat de Duitse papierleverant Zanders Feinpapiere failliet en JAC wordt overgenomen door Avery Denisson. Duitse Post laat nu praktisch al het postzegelpapier komen uit Engeland. Bij Tullis Russell waarbij zij al het complete postzegelpapier leveren inclusief de voor het losweken nodige extra gomlaag, de zelfklevende kleefstof en het drager materiaal. Ook Joh. Enschedé is inmiddels wijzer geworden en haalt het bij TR ........... |
|
|
|
De Duitse Michel catalogus wijst de verzamelaars op het grote ongemak, een voorbeeld dat de NVPH maar spoedig moet volgen. Welke Nederlandse zegels te lijden hebben komt in een vervolg ter
sprake. |
