De nieuwe Wincor - Nixdorf zegelautomaten

Op 6 november 2006 werd het eerste TNT postwinkel nieuwe stijl geopend in Heemstede op de Binnenweg 209, op 10 november gevolgd door de TNT Postwinkel op de Bisschop Hamerstraat in Nijmegen. Ze gaan gelijk op met de boedelscheiding bij Postkantoren BV, waarbij TNT Post en de Postbank elk apart winkels / kantoren gaan inrichten. Overigens valt het kantoor in Heemstede nog steeds onder Postkantoren B.V.

Afgezien van de zakelijke inrichting met veel computerondersteunde dienstverlening is een van de belangrijkste aspecten geweest de wederinvoering van postzegelautomaten waarbij op zegelpapier met een voorbedrukt motief frankeerwaarden en aanvullende informatie betreffende de diensten wordt bijgeprint. Dat laatste volgens de al eerder beproefde thermische methode waarbij na verloop van tijd de druk geheel verdwijnt zoals al enkele jaren gebeurt bij de loketfrankeerapparaten met printers van Cognitive Solutiions. Of het ooik bij deze automaten zo snel zal gaan?

In de automaten van Wincor/Nixdorf - elk kantoor heeft 2 apparaten zowel Heemstede als Nijmegen - zitten 2 rollen voorbedrukt zegelpapier. Links een smalle baan papier voor de 'gewone' frankeerwaarden binnenland en buitenland - de laatste krijgen op de witte linkermarge een 'priority' geprint; rechts een bredere baan papier voor de pakketzegels incl. een barcode.

Als we de beprinting even vergeten zijn er 2 soorten zegels - een smalle, kleine en een brede, langwerpig liggende. Beide zijn gedrukt in offset [?] in 4 kleurendruk: zwart, geel, magenta en cyaanblauw. Het ontwerp is van Inge Madlé. Ze zijn gedrukt op mat wit fluorescent papier, de drukinkten glanzen nogal en dat geldt in het bijzonder ook voor de L-vormige fosfor-balken. Het matte papier doet - in navolging van de Belgische Post - hopen op een duurzamer product. De rasterhoeken bij een rastermaat van 45 [grof!] zijn 15 voor magenta, 75 voor cyaanblauw, 60 voor zwart en 0 [?] voor geel.

Wat kon je in Heemstede allemaal uit de automaten verkrijgen? De kleine zegel met een zwart geprint 0.39 als je gewoon voor een lichte brief binnen Nederland had gekozen, maar als de zegel als bijfrankering moest dienen kon elk ander bedrag vanaf 0.01 worden afgedrukt. Deze truc gaat ook op voor andere tariefsklassen. Betalen kon contant of met een giropas.

Afgezien van een waarde-aanduiding komt ook nog een 'PK000002' in zwart op de zegel. Als de brief naar het buitenland moet dan verschijnt 'priority' in het zwart erbij geprint. De frankeerwaarde kan alweer zo gekozen worden dat ook alles vanaf 0.01 mogelijk is.

Voor een brief die niet door de brievenbus gaat komt automatisch de keuze op een pakketzegel. Ofwel een brede zegel met een barcode en barcodeletters 3SPPT gevolgd door 01 en een 5-tallig volgnummer.

De leden van Postaumaat die op de eerste dag aanwezig waren waren qua volgnummer al bij de 101 [zie website Postaumaat], echter op vrijdag 10.11.2006 was de nummering niet eens zo veel hoger. Het vreemde deed zich echter voor dat van de 2 automaten de rechter automaat eerst de volgnummers 400 en volgende aanbood, dat de iets later benutte linker-automaat nog met 386 kwam aanzetten. De wel betaalde hogere nummers 387-391 ondergingen overigens voor het merendeel een digitale dood aangezien op dat moment het systeem op tilt sloeg. Dankzij de truc met de voorfrankering kon de schade beperkt blijven tot enkele centen!

Enkele dagen later werd duidelijk dat beide apparaten hetzelfde volgnummer konden produceren!

Erger nog, de automaten produceerden qua barcode precies dezelfde stroken - zelfde volgnummer, zelfde bars - zonder dat in de barcode iets opgenomen is van het frankeerbedrag! Of je nu 6.20 betaalde of 0.01 [als al 6.19 zou zijn geplakt aan zegels] of 0.00 [alleen als je opgaf aan een 'Antwoordnummer' het pakket te sturen] de strook verschilde niets qua barcode slechts qua extra tekst of niet.

Een vraag die zich opdringt is of de frankeerwaarde die nergens bij de pakketzegels staat vermeld ook is terug te vinden in de barcode? Kun je een pakket voorzien van een pakketzegel [die slechts 1ct gekost heeft] zonder andere bijfrankering op de lopende band leggen, wachten tot de scanner erboven het zegel heeft gescand en je een reçu geeft, en dan met een besparing van 6.19 het postkantoor uitlopen?

Leuke vragen, die ik in de chaos van vrijdag 10.11.2006 met volop TNT-helpers in de buurt en mensen op leeftijd die zich vertwijfeld afvroegen of ze echt aan de 'touchscreen' moesten en niet toch gewoon naar een balie toe mochten, niet zelf heb proberen te beantwoorden.

De mogelijkheid stroken van 0.01 te fabriceren is blijkens snibbige opmerkingen van de kant van Postkantoren - ruim een week na m'n eerste bezoek - een doorn in het oog en zou best wel eens op korte termijn kunnen zijn verdwenen. In Nijmegen immers zat die mogelijkheid er al vanaf het begin niet in!

De mogelijkheid tot contant betalen - met behulp van munten - is typisch voor Heemstede, want in Nijmegen is slechts de giropas mogelijk.... . Waar in Nijmegen een pakketzegel minimaal 6.20 moest kosten, kon in Heemstede worden aangegeven dat het pakket al grotendeels was voorgefrankeerd! "Is de zending (deels) gefrankeerd?" Overigens kon met behulp van losse munten van 1en 2c het systeem in Heemstede totaal ontregeld worden; munten van 5c zijn wel acceptabel, maar wie denkt daar aan?

Ook nog eind november 2006 bleef de al eerder gesignaleerde moeizame gewenning aan de automaten voor de klanten en het Postkantoren personeel een bron van ellende. Niet alleen de regelmatig haperende apparaten - op 27.11.2006 waren rond 15.00 alle automaten 'plat' - maar ook het gebruiksonvriendelijke 'voor elke zending één zegel trekken en elk apart betalen' leidde tot onnodig lange wachtrijen. Gelukkig kon het Postkantoren personeel haar gram af en toe afreageren op de filatelisten die onnodig de automaten aan 'testen' onderwierpen. "Filatelie is geen klant het is een pest" leek de stemming! Je zou je haast laten wegkijken...

Tot nu toe heb ik het over 2 verschillende basis-zegels - de kleine en de brede. In Heemstede bleek dat van de brede basis-zegels er in ieder geval al 2 oplagen zijn geweest die qua tekening duidelijk van elkaar afwijken. Kijkend naar het TNT logo in de rechterbovenhoek valt een verschil in kleur op. Bij de zegel met 386 als volgnummer is de oranje kleur opgebouwd uit magenta plus geel; bij de zegel met 400 e.v. is de kleur bruin opgebouwd uit magenta, geel plus zwart! Welk van beide oplagen zal de eerste zijn en welke de laatste? Ligt het niet voor de hand dat het oranje logo de enige echte moet zijn? Betekent dat dan dat de 'bruine' versie de misser is? In Nijmegen was op 10.11.2006 in beide automaten een rol met de 'oranje' versie aanwezig, in Heemstede was op 10.11.2006 de 'oranje' versie in de linker automaat en de 'bruine' versie in de rechter!

Bij de op 6 november 2006 geopende postwinkel op de Binnenweg 209 te Heemstede (valt onder 'Postkantoren' en niet onder 'TNT'!) viel de afgelopen weken nog veel te beleven.

De 2 kleuren van het TNTPost logo behoren ook tot het verleden. De rechter automaat was na afgifte van tegen de 900 stroken door de 'bruine' rol heen en kreeg een 'oranje' rol te verstouwen. Inmiddels had de linker automaat een aangepast apparaat-nummer gekregen: 000001 i.p.v. 000002.

Inmiddels is per 30 april 2007 ook in Rotterdam een nieuw postkantoor ingebruik genomen aan Weena 296-298 [schuin tegenover het Centraal Station).