Home Recess - Intaglio paper - Papier stalorytniczy Polish postal rates simplified - Poolse posttarieven in kort bestek

Papier voor offset - Offset-litho paper - Papier offsetowy

Waar het de schijn heeft dat het papier voor rasterdiepdruk nogal varieert, is dit bij het papier voor offset nog sterker. Tot in 1992 had het offset-papier arabisch gom. Daarna werd voor enkele emissies hetzelfde papier gebruikt maar met een synthetische witte gom. In 1992 zien we ook een papiersoort verschijnen die niet gecoat is, vuilwit is onder de UV-lamp, en aan de gomzijde een zeer duidelijke gele, gestreepte gom heeft.

De coating laag van gecoat papier is meestal voorzien van een luminescente substantie of dat nu witmakers zijn of geel [of anderszins gekleurde] fluorescente danwel fosforescente stoffen. Bij zegels van Polen trof ik voor het eerst een [vrije glanzende] coating die op het eerste gezicht niet reageert onder de UV - d.w.z. inert is - en niet zo als gebruikelijk qua reactie overeenkomt met de papierlaag zelf [zoals te zien vanaf de gomzijde]. De UV-reactie aan de beeldzijde heeft een zeer duidelijke paarse tint, terwijl de gomzijde sterk wit fluoresceert! In dezelfde periode komt dat papier ook voor maar dan zonder enige witmaker in het papier zelf.

In 1996 was de druk om papier zonder witmakers te gebruiken kennelijk verdwenen, er verscheen weer papier met aan alle kanten witmakers! Vanaf begin 1997 echter wordt - net als bij de zegels in rasterdiepdruk - een gele fluorescentie in de coating gebruikt. Anders dan bij de diepdruk is bij de offset nog geen papier van De La Rue aangetroffen.


Offset-litho appears in the early 1950-ies for Polish stamps. All paper used in the first 10 years seems to be uncoated. About 1959 stamp paper with a watermark appears and stays till 1963. In the same period - 1960 - we see the introduction of coated paper. There is no combination of coated paper and watermark. A third factor coming up in the same period is the use of optical brightening agents.

Let's make a table of options:

  1. In the early fifties all stamp paper was without watermark, uncoated and without optical brightening agents. / Papier bez znaku wodnego, niepowlekany i bez wybielaczy optycznych (bez WO)
  2. From 1959 till 1963 a watermark has been used - no OBA's / Znak wodny , bez WO
  3. As above, but with OBA's / Jak wyżej, Znak wodny ale z WO
  4. Unwatermarked paper, coated - no OBA's / Bez znaku wodnego, bez WO
  5. Unwatermarked paper, coated - but with OBA's / Bez znaku wodnego, ale z WO
    • OBA in coating, not in paper itself [pulp] / WO w warstwie powlekanej, ale nie w masie papierniczej
    • OBA in paper itself [pulp], not in coating / WO w masie papierniczej, ale nie w warstwie powlekanej
    • OBA both in coating and in paper itself [pulp] / WO w warstwie powlekanej i w masie papierniczej

* 1969.10.20 ILO coated (?) and OBA, 1972.09.28 Kopernik uncoated?


Since I have most of the stamps issued after 1988 because of a subscription I could examine the stamps of that period. After 1969 all stamps printed in offset-litho were on coated paper - apart from a short period, when 'Tergum' was used, and without any watermark.

Ponieważ miałem abonament od 1988 r., mogłem mniejwięcej dokładnie badać te znaczki tego okresu. Oprócz krótkiego okresu gdy używany papier 'Tergum', wszystkie znaczki druku offsetowego miały papier powlekany i były bez zanku wodnego.

Rozróżniam na razie 9 rodzajów papieru offsetowego; literki kodowania nie mają szczególnego znaczenia:


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
- 'arabska' / arabic bez / white bez / without tak /yes , 1969 - 1990 *
a. 'arabska' / arabic biala / white biała / white tak / yes od / since 1990 *- 1992 5/5
b. bezbarwna / colourless biała / white biała /white tak / yes 1992 18/6, 29/6, 25/7
"Tergum"
c. żółtawa żeberkowana / in yellowish bars szarobiała / greyishwhite szarobiała / greyishwhite nie / no 1990 6/7 **, 1992 15/8 - 1993 24/5
d. bezbarwna / colourless fiolet / purple bez WO / no OBA tak / yes 1992 30/10 - 1993 29/1, 15/7; 1993 15/8 - końca / end of 1996 r.
e. bezbarwna / colourless fiolet / purple biała / white tak 1993 1/6, 16/10 - 1994 1/8, 1995 26/6
f. bezbarwna błyszczająca / colourless, shiny szarobiała / greyishwhite biała / white tak / yes 1996 11/3, 30/4, 25/9, 10/12
g bezbarwna / colourless zielonkawa / greenish szarobiała / greyishwhite tak / yes 1997 14/1
"Tullis Russell"
h. bezbarwna / colourless żółtawa / yellowish bez WO / no OBA tak / yes 1997 14/3 - do dzisiaj / up to now

*
znaczki z 1988 roku mają już wybielacze ale z mniej intensywno reagują niż od 1990 Wałęsy - wtedy już bardzo jasna biala od strony gumy. / The stamps from 1988 onwards have some OBA but still don't react that much as the 1990 Wałęsa - that one has a clear white on the reverse.
**
papier importowany, pogumowany , "Tergum" - popzredni papier dopiero gumowany po druku. / Imported paper- already gummed - under the brandname 'Tergum' - whereas previous papers had the gum applied after printing / zie verderop de zegels gedrukt bij de CHiP; het gaat hier om papier+gom dat werd geimporteerd uit ??. In 1992 gaat het om hetzelfde papier [?] onder de naam 'Tergum' dat was voorgegomd - ipv zoals eerder na de druk pas gegomd.


Paper a. / Papier a.

Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
a. guma 'arabska' / gum arabic biala / white biała / white tak / yes od / since 1990 *- 1992 5/5

Papier a. to u KS/F: papier powlekany biały, średni / zmiennej grubości zasadniczo średni, gładki. Guma błyszcząca żółtawobiała [biała, bezbarwna]. Nie podajesz do 1992 u tego papieru, że są użyte wybielacze optyczne - w okresie 1967/1968 nie raz jest podany 'z w.o.'. Od 1990 roku bez wątpienia już sa w masie papierniczym i to bardzo dobrze widać [Wałęsa itd.]. Nie rozumiem dlaczego u wielu bloków [1979-1992] określenia 'powlekany' brak?? Często te same znaczki - mniej więcej - w arkuszach i w blokach. Czy papier jest wtedy inny?

Blok "130 lat znaczku polskiego" [1990] nie jest offset, ale rotograwiura.

Year + date / Rok + data Opis / Description
1992.08.02 Zimowe Igrzyska w Albertsville III70
1992.05.05 Odkrycie Ameryki -, III70


Paper b. / Papier b.

Paper b. differs from paper a. by ways of gum - colourless / Papier b. jest taki sam jak a. ale ma bezbarwną gumę.

Year + date / Rok + data Opis / Description
1992.18.06 blok Virtute Militari III70
1992.29.06 'Kocham Cię' III70
1992.25.07 Igrzyska Olympijskie w Barcelonie III70

Papieru b. KS-F nie uznają.


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
c. żółtawa żeberkowana / in yellowish bars szarobiała / greyishwhite szarobiała / greyishwhite nie / no
** papier importowany, pogumowany , "Tergum" - popzredni papier dopiero gumowany po druku. / Imported paper- altready gummed - under the brandname 'Tergum' - whereas previous papers had the gum applied after printing.

Papier "Tergum"

Year + date / Rok + data Opis / Description direction of gum-bars / kierunek żeberkowania
1990.16.07 ślimaki i małże (offset, a nie rotograwiura co twierdzi Fischer [i K-S/F]).
1992.15.08 Kardynał Wyszyński
1992.26.10 Bruno Schulz
1992.29.10 arkusz+ blok Rzeźba
1992.10.12 Zakon Maltański
1993.06.01 blok 100 lat Ruchu Filatelistycznego
1993.05.02 Igrzyska Zimowe w Zakopanem
1993.14.02 Kocham Cię
1993.03.04 750 lat Szczecina
1993.30.04 Europa
1993.21.05 Kadeci
1993.24.05 450 lat śmierci Kopernika

* nie prawidłowo dodałem , że 199209.10 światowy Dzień Poczty jest offset, jednak jest rotograwiura.


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
d. bezbarwna / colourless fiolet / purple bez WO / no OBA tak / yes 1992 30/10 - 1993 29/1, 15/7; 1993 15/8 - końca / end of 1996 r.

Papier d. to u Ciebie: papier bez wybielaczy optycznych żółtawo-biały, średni, gładki. Guma sucha matowa bezbarwna.

1992 30.10 Plakaty [bez elipsy, druk w Barcelonie]
1992 20.11 Armia Krajowa + blok idem
1993 29.01 Bursztyn + blok idem
1993 15.07 Ptaki
1993 15.08 Sanktuaria [odtąd z elipsą]
1993 15.09 Cichociemni
1993 27.09 Jazz Jamboree
1993 11.11 75 lat odzyskania niepodległości
1993 25.11 Boże Narodzenie
1994 24.03 Powstanie Kościuszkowskie
1994 10.06 SEP
1994 16.08 Philkorea
1994 28.08 Bazylika św. Brygidy
1994 05.09 Sport
1994 22.09 Komeda
....... .....
1996


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
e. bezbarwna / colourless fiolet / purple biała / white tak 1993 1/6, 16/10 - 1994 1/8, 1995 26/6

Papieru e. nie uznajesz.

Tu wychodzi sedno sprawy; tylna strona tzn. masa papiernicza zawiera dużo wybielaczy optycznych, ale na przódu nic tego nie widać, bo tam w warstwie nie ma wybielaczy! [tak jak u papieru d.]. Tylko raz jest dobrze podany: Tańce Z. Stryjeńskiej [1994] - to znaczy, że nie podany, że ich nie ma.

1993 01.06 40 lat śmierci K. Makuszyńskiego
1993 16.10 15 lat Papież Jan Paweł II
1993 10.12 Plakaty
1994 14.01 Kocham Cię
1994 14.03 J. Bem
1994 15.03 Akademia Zamojska
1994 30.04 Europa
1994 18.05 Sanktuaria
1994 18.05 Monte Cassino
1994 25.05 Z. Stryjeńska
1994 07.06 Międzynarodowa Organizacja Pracy
1994 17.06 Mś Piłki nożnej
1994 04.07 Plakaty
1994 15.07 F. Znaniecki
1994 01.08 Powstanie Warszawskie
1995 26.06 50 lat ONZ


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
f. bezbarwna błyszczająca / colourless, shiny szarobiała / greyishwhite biała / white tak / yes 1996 11/3, 30/4, 25/9, 10/12

Papier f. to u Ciebie: papier powlekany z wybielaczy optycznych biały, średni, gładki. Guma błyszcząca biała. Pod lampą z różowymi plamami. Wydaję mi, że guma nie jest biała, tylko bezbarwna ale wygląda tak ze względu na wybielacze w masie papierniczym.

1996 11.03 Jachty
1996 30.04 Europa
1996 25.09 Zbigniew Seifert
1996 10.12 Wisława Szymborska


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
g. bezbarwna / colourless zielonkawa / greenish szarobiała / greyishwhite tak / yes 1997 14/1

Papieru g. nie uznajesz. Reakcja strony przedniej jest zielonkawa, nie wygląda na papier TR'a. Tylko u znaczków A/B "Kocham Cię".

1997 14.01 'Kocham Cię'


Kodowanie / Code Guma / gum UV- Reakcja / UV-Reaction Powlekany / Coating Okres / Period
Przód / Front Tył / Reverse
h. bezbarwna / colourless żółtawa / yellowish bez WO / no OBA tak / yes 1997 14/3 - do dzisiaj / up to now
1997 14.03 Wielkanoc
i dalej ; do dzisiaj? / up to now?

Papier h. to u Ciebie: papier powlekany fluorescencyjny żółtawy, średni, gładki. Guma sucha matowa biała. To jest chyba już papier Tullis Russell. Jedynie u "Ochrona Bałtyku" jest "TR" podany. Jeszcze nie spotykałem papieru offsetowego Harrison'a [czyli DeLaRue].

Offset:

1953 31.12 Sport zimowy 1954 26.08 10-lecie PRL +staloryt/recess 1955 16.06 Dzień Krakowa 4x 1955 02.07

Offsetdruk papier doorzicht IIIp/q

1988 11.11 Odzyskania Niepodległości offset

* niet in K-S/F

i


Copyright © Printing Matters (Contact Rein Bakhuizen van den Brink)
Last updated on 11 september 2012

Home Recess - Intaglio paper - Papier stalorytniczy Polish postal rates simplified - Poolse posttarieven in kort bestek