Home De Dierenriem zegels van 1996 - Znaczki zodiaku - Zodiac stamps Zodiak serie 4 - Gegraveerd plus fluorescent / EME plus fluorescent Geëtste cylinders

Technische aspecten / Technical aspects

De zegels zijn gedrukt in 4-kleuren rasterdiepdruk bij de Poolse waardenpapierdrukkerij P.W.P.W. [Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych] in Warszawa. Sinds eind 1996 is de P.W.P.W. geen staatsbedrijf meer maar een Spółka Akcyjna [Aktien Gesellschaft = N.V.]. Bij de 1zł met Nobelprijswinnares Wis(!lslash)awa Szymborska stond voor het eerst de afkorting S.A. achter P.W.P.W. De zegels zijn uitgevoerd in rasterdiepdruk op de 5-kleuren GOEBEL-pers. De drukrichting is bij alle waarden: O.

De 4-kleuren bij deze emissie gebruikt zijn twee tinten van de hoofdkleur [een lichte en een donkere], zwart en geel.

The stamps have been produced by the Polish State Printers P.W.P.W. [Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych] in Warszawa. Since late 1996 the P.W.P.W. is no longer a state enterprise but a Spółka Akcyjna [Ltd]. On the 1zł depicting Nobelprize winner Wis(!lslash)awa Szymborska the abbreviation S.A. appeared for the first time after P.W.P.W. The stamps have been printed on the 5-colours GOEBEL reel-fed photogravure press. The direction of printing is O [=under]. Only 4 colours have been used: the main colour is 2 shades [dark, light] plus black and yellow.


Zoals bij de meeste postzegeldrukkerijen werden tot voor kort de drukcylinders vervaardigd door een etsing met een chemische vloeistof. Inmiddels is de diepdrukindustrie al weer enige tijd gewend aan het laten graveren van drukcylinders met behulp van een door de computer gestuurde beitel nadat de zegeltekening was gescand en opgeslagen in een computer-geheugen. Zo'n apparaat - althans dat merk van Hell-Linotype - heet een Helio Klischograph.

As was the practice in most stamp printers works, the cylinders for photogravure had been etched by a chemical fluid. The photogravure industry has long started preparing their cylinders by electro-mechanical engraving using a computer steeered chisel following a scanned and computer-filed design. The Hell-Linotype version of such machine is called a Hell Helio Klischograph.


Ruim vijftien jaar geleden was de Belgische postzegeldrukkerij de eerste ter wereld die zo'n Klischograph in liet zetten voor het vervaardigen van postzegels. Nederland b.v volgde pas in 1990, en dan sinds eind 1996 gebruikt ook de drukkerij in Warszawa zo'n apparaat. Als eerste zegels - waarvan de drukcylinders werden gegraveerd - verschenen op 30.10.1996 een zegel + een blok voor het Postmuseum in Wrocław.

De meeste zegels van de dierenriem zijn inmiddels ook uit gekomen met de gegraveerde cylinders zodat de specialist twee versies kan onderscheiden. Het eenvoudigste is dat door te kijken naar de randen van het zwarte kader. Is de rand getrapt dan zijn de cylinders geëtst, is de rand glad dan is de cylinder gegraveerd.


Een extra complicatie was dat in min of meer dezelfde periode de Poolse PTT overgegaan is op het gebruiken van papier dat onder de UV-lamp geel fluorescent oplicht. Dit ten dienste van de postmechanisatie. Over de complicaties daarmee later.

Voor elke waarde zijn dus tot 4 varianten te verwachten, zijnde de twee manieren van cylinder-aanmaak en de twee hoofdsoorten papier gekruist. Ook daar zal blijken dat het net iets ingewikkelder ligt.


Copyright © Printing Matters (Contact Rein Bakhuizen van den Brink)
Last updated on 11 september 2012

Home De Dierenriem zegels van 1996 - Znaczki zodiaku - Zodiac stamps Zodiak serie 4 - Gegraveerd plus fluorescent / EME plus fluorescent Geëtste cylinders