Waar het de schijn heeft dat het papier voor rasterdiepdruk nogal varieert, is dit bij het papier voor offset nog sterker. Tot in 1992 had het offset-papier arabisch gom. Daarna werd voor enkele emissies hetzelfde papier gebruikt maar met een synthetische witte gom. In 1992 zien we ook een papiersoort verschijnen die niet gecoat is, vuilwit is onder de UV-lamp, en aan de gomzijde een zeer duidelijke gele, gestreepte gom heeft. De coating laag van gecoat papier is meestal voorzien van een luminescente substantie of dat nu witmakers zijn of geel [of anderszins gekleurde] fluorescente danwel fosforescente stoffen. Bij zegels van Polen trof ik voor het eerst een [vrije glanzende] coating die op het eerste gezicht niet reageert onder de UV - d.w.z. inert is - en niet zo als gebruikelijk qua reactie overeenkomt met de papierlaag zelf [zoals te zien vanaf de gomzijde]. De UV-reactie aan de beeldzijde heeft een zeer duidelijke paarse tint, terwijl de gomzijde sterk wit fluoresceert! In dezelfde periode komt dat papier ook voor maar dan zonder enige witmaker in het papier zelf. In 1996 was de druk om papier zonder witmakers te gebruiken kennelijk verdwenen, er verscheen weer papier met aan alle kanten witmakers! Vanaf begin 1997 echter wordt - net als bij de zegels in rasterdiepdruk - een gele fluorescentie in de coating gebruikt. Anders dan bij de diepdruk is bij de offset nog geen papier van De La Rue aangetroffen. |
Offset-litho appears in the early 1950-ies for Polish stamps. All paper used in the first 10 years seems to be uncoated. About 1959 stamp paper with a watermark appears and stays till 1963. In the same period - 1960 - we see the introduction of coated paper. There is no combination of coated paper and watermark. A third factor coming up in the same period is the use of optical brightening agents. Let's make a table of options:
* 1969.10.20 ILO coated (?) and OBA, 1972.09.28 Kopernik uncoated? |
Since I have most of the stamps issued after 1988 because of a subscription I could examine the stamps of that period. After 1969 all stamps printed in offset-litho were on coated paper - apart from a short period, when "Tergum" was used, and without any watermark. |
Ponieważ miałem abonament od 1988 r., mogłem mniejwięcej dokładnie badać te znaczki tego okresu. Oprócz krótkiego okresu gdy używany papier "Tergum", wszystkie znaczki druku offsetowego miały papier powlekany i były bez znaku wodnego. Rozróżniam na razie 9 rodzajów papieru offsetowego; literki kodowania nie mają szczególnego znaczenia: |
|