Inleiding Nederlandse en Engelse drukkerijen onderhouden al eeuwenlang nauwe contacten. In het begin van deze eeuw was het een Leidse drukkerij die een op dat moment nog nieuw drukprocédé uit Duitsland naar Nederland haalde. In 1913 werd de rasterdiepdruk in Nederland ingevoerd door de Nederlandse Rotogravure Maatschappij in Leiden ten behoeve van een nieuw weekblad: Panorama. Binnen 10 jaar was het nieuwe procédé ook voor de postzegelfabricage op méér dan één plaats in gebruik. De NRM zette haar expertise in om een drukkerij in Engeland - Harrison and Sons , die volop in de weer was om opdrachten voor postzegelfabricage te verkrijgen - bij te staan bij het onder de knie krijgen van dit diepdrukprocédé. De eerste postzegel-opdrachten van Harrison and Sons in rasterdiepdruk - voor Egypte 1923 met de beeltenis van Koning Fuad - werden in Leiden uitgevoerd. Nog zo´n 10 jaar later had Harrison and Sons de opdracht binnen om de lage waarden van de langlopende Engelse emissie in rasterdiepdru k te drukken. Vanaf dat moment begon ook in Groot Britannië de opmars van rasterdiepdruk waarbij Harrison and Sons de toon aan gaf. Andere Engelse postzegel-drukkerijen als Waterlow and Sons en Thomas De La Rue vervaardigden incidenteel postzegels in rasterdiepdruk maar nooit voor Groot Britannië. Voor de gelegenheidzegels van Groot Britannië werden incidenteel waarden in plaatdruk vervaardigd meestal bij Bradbury Wilkinson. |
In 1969 en 1970 verschenen de eerste gelegenheidsseries in offset bij Thomas De La Rue. In 1973 volgde een serie in offset bij Bradbury Wilkinson. Vanaf 1975 verzorgde Harrison and Sons incidenteel ook gecombineerde rasterdiepdruk met plaatdruk. In Nederland waren het offset- en het rasterdiepdruk procédé gelijktijdig ingevoerd, in 1924, voor de aanmaak van postzegels door Joh. Enschedé en Zonen, Haarlem. Als eind jaren ´60 het offset-procédé de rasterdiepdruk gaat verdringen - niet alleen qua postzegelfabricage - blijft slechts een beperkte groep drukkerijen ter wereld over die voor de aanmaak van postzegels - althans als het om de productie in het eigen land gaat - de rasterdiepdruk trouw blijven. En daarbij vinden we zowel Harrison and Sons als ook Joh. Enschedé en Zonen. In de jaren ´70 maakte Groot Britannië golven van arbeidsonrust door. Het idee afhankelijk te zijn van slechts één drukkerij gespecialiseerd in rasterdiepdruk: Harrison and Sons, was niet geruststellend. Er werd gezocht naar uitwijkmogelijkheden. In Groot Britannië zelf naar offset-drukkerijen zoals House of Questa en John Waddington. En in het buitenland is voor de rasterdiepdruk Joh. Enschedé de aangewezen partner. naast de zegelrijen 4-8 met de basis naar links. Nog in 1979 doet de eerste gelegenheid zich aan. |