|
Pools - Nederlands - Engels 
Vertaalbureau Dziewońska Van AYA RL tot Ziyo, ofwel van Czerwone Gitary tot Hey! De Poolse pop-muziek is het stiefkind van de Poolse pers. Als er over geschreven wordt dan is het naar aanleiding van rellen tijdens het Jarocin festival of de te verwachten rellen bij Halte Woodstock. Zoals ook vroeger in Nederland werd door de volwassene muziekliefhebber argwanend gekeken naar en met afgrijzen geluisterd naar de voortgebrachte wanklanken. Is in Nederland sinds de eind jaren '60 de pop-muziek een geaccepteerde muziekvorm, in Polen begint de pop-muziek het generatie-specifieke te verliezen. Er is een traditie gegroeid die nu alweer zo'n 30-jaar oud is. Pop-muziek is per definitie een eigentijdse muziek die niet alle generaties in gelijke mate zal aanspreken. Als zowel babcia van 78 als achterkleinzoon van 8 het mooi vindt dan is er eerder sprake van middle of the road, achtergrondmuziek voor in de supermarket. |
Pools Podium in Nederland 
Scena Polska Od AYA RL do Ziyo lub inaczej od Czerwonych Gitar do Hey! Polska muzyka pop (młodzieżowa - jak się kiedyś mawiało) jest nielubianym dzieckiem polskiej prasy. Jeśli w ogóle się o niej pisze, to albo przy okazji rozróby podczas festiwalu w Jarocinie albo o spodziewanych rozruchach podczas Przystanku Woodstock. Zupełnie tak, jak miało to miejsce wiele lat temu w Holandii dorośli miłośnicy muzyki patrzą z podejrzliwością na podsuwane im dźwięki i słuchają ich z nieskrywanym obrzydzeniem. Ale podczas gdy w Holandii muzyka pop stała się od końca lat 60-tych akceptowaną formą muzyczną, to w Polsce zatraca ona jakby swą generacyjną specyfikę. Mamy tu do czynienia z tradycją już prawie trzydziestoletnią. Muzyka pop jest niejako z definicji czymś, co nie może jednakowo trafiać do wszystkich grup wiekowych. Utwór, który w jednakowy sposób podoba się 78-letniej babci jak I jej 8-letniemu prawnuczkowi zaszufladkować należy jako middle of the road; muzyczna tapeta w supermarkecie. |
|
Pop-muziek is in eerste instantie muziek van een bepaalde generatie, gemaakt door min of meer leeftijdgenoten, waarmee ze in hun school/studenten-tijd opgroeiden. Pop-muziek van de generatie ervoor is nog niet acceptabel, die waardering komt met de tijd. De problemen die de pop-muziek in Polen heeft gehad in de begin-tijd [jaren 1950-1960] waren groter dan in Nederland. In de eerste helft van de jaren '50 was de amerikaanse muziek staatsgevaarlijk, opruiend en dus verboden. Pas tijdens Gomulka kon de Poolse liefhebber van jazz openlijk voor zijn of haar smaak uitkomen. Pop-muziek stond in die tijd in Polen gelijk met 'jazz'. |
Muzyka pop jest w pierwszej instancji muzyką jednego pokolenia, tworzoną przez - mniej więcej - artystów z tegoż pokolenia, z którą młody człowiek rośnie w swych szkolno-studenckich latach. Muzyka poprzedniej generacji jest w tym momencie nie do zaakceptowania; uznanie dla niej przychodzi zwykle nieco później. Problemy, z jakimi polska muzyka pop musiała się borykać w swych początkowych latach (1950 - 1960) były nieporównywalnie większe od niderlandzkich. W pierwszej połowie lat 50-tych muzyka amerykańska była antypaństwowa, podżegająca, a więc zakazana. Dopiero w czasach wczesnego Gomułki mógł polski amator jazzu swobodnie słuchać tego, co lubił. Muzyka pop była w tych czasach w Polsce utożsamiana właśnie z 'jazzem'. |
|
Rock'n'roll was rond 1960 een vies woord, maar vreemd genoeg kregen enkele westerse artiesten de kans om in Polen op te treden. In 1957 speelde Bill Ramsay rock'n'roll op een Jazz festival in Sopot. Een handvol Poolse jazzmuzici zagen er brood in en de eerste Poolse pop-groep Rhythm and Blues was in maart 1959 een feit. Deze groep cloonde zich zelf en na verloop van tijd waren er de Czerwono-Czarni, de Niebiesko-Czarni, Pięciolinie en de Czerwone Gitary. |
Około roku 1960 był rock'n'roll niemalże niecenzuralnym określeniem, a mimo to kilku zachodnim artystom udało się wystąpić w Polsce. Już w 1957 roku usłyszeć można było na festiwalu jazzowym w Sopocie Bill'a Ramsay'a grającego rock'n'roll. Garstka polskich jazzmanów zobaczyła w tym swoją przyszłość I w marcu 1958-go roku pojawiła się pierwsza polska grupa pop (pop-grupa?) - Rhythm and Blues. Zespół ten zaczął się rozmnażać przez klonowanie i z biegiem czasu powstały z jego pnia takie grupy jak Czerwono-Czarni, Niebiesko-Czarni, Pięciolinie czy Czerwone Gitary. |
|
Naarmate de deur naar het westen verder open ging kregen de Poolse pop-artiesten ook de gelegenheid buiten Polen te laten zien hoe goed ze waren. Diverse groepen [b.v. Breakout] moeten sinds de eind '60-er jaren ook in Nederland hebben opgetreden. In de afgelopen paar jaar zijn enkele artiesten uit de beginjaren op jeugdsentiment tourneé gegaan waarbij ook Nederlandse podia werden aangedaan: Czerwone Gitary, en Czesław Niemen o.a. Het is de moeite waard er in dit kader op te wijzen dat uitgerekend Czesław Niemen als winnaar uit de bus is gekomen bij een onderzoek van het weekblad Polityka en wel als beste Poolse muzicus van deze eeuw. De hartelijkste gelukwensen gaan hierbij naar Czesław Niemen! In de hoop dat hij nog zeer veel artistieke successen mag boeken. |
W miarę otwierania się drzwi na Zachód polscy artyści "big-beatowi", jak ich wówczas nazywano, mieli szansę sprawdzenia się poza granicami kraju. Wiele z tych grup (np. Break-out) występowało w końcu lat sześćdziesiątych regularnie w Holandii. W ciągu ostatnich kilku lat niektórzy z tych pionierów polskiego rocka ruszyli ponownie w trasy koncertowe napędzani nostalgią siwiejącej z wolna publiczności. Również Holandia miała okazję gościć np. Czerwone Gitary czy też - z inicjatywy Sceny Polskiej - Czesława Niemena. Przy okazji warto może wspomnieć, że właśnie Czesław Niemen został zwycięzcą plebiscytu tygodnika Polityka na najlepszego muzyka polskiego XX-go wieku. Pragniemy z tego miejsca jak najserdeczniej pogratulować Mu zwycięstwa I życzyć jeszcze wielu sukcesów artystycznych. |
|
M'n idee is om in de nabije toekomst een overzicht te geven van 30-jaar Poolse pop-muziek, en hoop daarbij gebruik te kunnen maken van informatie van lezers, foto's, krantenknipsels van concerten in Nederland e.d. Alles is van harte welkom.
|
Moim zamierzeniem na najbliższą przyszłość jest dokonanie 'przeglądu' tych minionych 30-tu lat polskiej muzyki pop. Mam przy tym ogromną nadzieję, że będę mógł się w tym projekcie oprzeć na informacjach od czytelników, ich wspomnieniach, zdjęciach, wycinkach prasowych omawiających koncerty w Holandii itp., itd. Każda malutka cegiełka będzie mile widziana. Zapraszam więc do współpracy w tworzeniu niderlandzkiego archiwum polskiego 'beatu'. Rein Bakhuizen van den Brink tłumaczenie Gienek Brzeziński |
