Vanaf het ontstaan, na het uiteenvallen van de Habsburgse dubbel-monarchie, van de republiek Tsjecho-Slowakije in 1918 tot nu toe speelt een behoedzaam manoeuvreren tussen de wensen van Tsjechen enerzijds en Slowaken anderzijds. Dit vinden we ook bij de postzegels terug. De postwaarden-productie vindt van tijd tot tijd in beide gebieden plaats. In welke drukkerijen precies is niet zo eenvoudig te vinden. MICHEL geeft redelijk veel informatie maar niet voldoende en ook in de Tsjecho-Slowaakse handboeken staat niet alles even duidelijk. Vermoedelijk zijn de meeste zegels bij de Tsjechische Grafische Unie te Praag gedrukt. In de periode 1918-25 zijn de eerste zegels uitgevoerd in boekdruk bij de TGU. In 1923 werd de jubileumserie [5jaar republiek] bij A. Haase te Praag in vlakke plaatdruk vervaardigd. Min of meer gelijktijdig zien we postzegels uitgevoerd in het toen nieuwe rasterdiepdruk-procédé. Het zou maar kort zijn, drie series: 1919 `Moeder Republiek`, 1920 `Hussiet` en 1925 `T.G. Masaryk`. |
In de periode 1925-39 was plaatdruk van de rol [Stickney] het voornaamste procédé, we vinden dan ook geen zegels meer in rasterdiepdruk. Dit procédé was in die periode recent ingevoerd in de Verenigde Staten bij de Bureau of Engraving and Printing [1914], en bij de Zweedse PTT-drukkerij [1920] . De Belgische PTT-drukkerij [1927] en de British American Banknote Company, te Ottawa, Canada [1935] zouden nog volgen. In München in 1938 was besloten dat Tsjecho-Slowakije de Sudeten aan het Duitse Rijk moest afstaan. Hongarije kon Roethenië [Karpatho-Oekraine] annexeren, en Polen pakte het in 1919 aan Tsjecho-Slowakije verloren Cieszyn [Decin, Teschen] weer terug. Op 16 maart 1939 werd het restant van Tsjecho-Slowakije opgedeeld in het duitse protectoraat Böhmen und Mähren resp. het `onafhankelijke` Slowakije van monseigneur Tiso. De zegels voor Böhmen und Mähren bleven overwegend gedrukt bij de Tsjechische Grafische Unie in plaatdruk maar er kwamen ook weer zegels in rasterdiepdruk. Waar werdemn ze gedrukt? Ook in Slowakije verschenen zegels in beide drukprocédé`s. De 60h Stefanik zegel in donkerblauw was nog in plaatdruk vervaardigd in Praag, de krantenzegels in boekdruk bij .... in Bratislava, maar verder verschenen alleen maar zegels in rasterdiepdruk bij Slovenska Grafia te Bratislava. |
Ook na de oorlog zal de postzegeldruk verspreid blijven over Tsjechische en Slowaakse drukkerijen. Direct na de oorlog in 1945 vindt de uitgifte van postzegels plaats die vervaardigd zijn bij een groot aantal drukkerijen. Enkele emissies reeds voor het einde van de oorlog voorbereid:
(!font_0 |
Vanaf 1945 komt de productie op de Stickney weer op gang. De Stickney zal tot de einde 50-er jaren in gebruik blijven. Inmiddels was in februari 1948 de macht overgenomen door de communistische partij. President Eduard Benes was te ziek om weerstand te bieden en stierf later dat jaar op 3 september. In 1952 wordt de rol van de Stickney-pers geleidelijk overgenomen door de nieuwe WIFAG-pers. Met deze pers kon een combinatie van één kleur plaatdruk met één kleur rasterdiepdruk worden verwezenlijkt. Het eerste zegel op deze nieuwe pers was de 100 jaar L. Zapotocky zegel van 12 januari 1952. Vooralsnog waren de zegels in alleen plaatdruk uitgevoerd, pas vanaf 29-12-53 ook gecombineerd met rasterdiepdruk. Naast de Stickney en WIFAG productie worden nog zegels vervaardigd met vlakke plaatdruk-persen bij de Staatsdrukkerij, te Bratislava [1953-58], en de Legerdrukkerij [1952]. Rasterdiepdruk bij de drukkerij Pravda, te Bratislava [voorheen Andrej] [1949-56]. |
Na 1956 komen we geen rasterdiepdruk meer tegen tenzij in combinatie met plaatdruk op de WIFAG, en in uitzonderlijke gevallen als eenkleurige rasterdiepdruk op de WIFAG. In de periode 1964-67 worden een aantal series met planten en dieren gedrukt in meerkleuren offset bij resp. het Kartografische Instituut in Bratislava [1964-66] en drukkerij Svoboda te Praag [1967]. Het was duidelijk dat er behoefte was om zegels in meerkleuren-druk te kunnen vervaardigen. De sinds 1950 in gebruik zijnde Waite-Saville velinleg plaatdruk-pers werd gebruikt om kleine velletjes [4, 8, 10 zegels] van tot 4-kleuren plaatdruk te voorzien. Voor grotere oplagen werd in 1966 een tweede WIFAG aangeschaft welke op 25 september 1967 de eerste [dieren] zegels afleverde. Met deze pers kon 1x plaatdruk gecombineerd worden met 3x rasterdiepdruk. |
Er zijn na 1945 weinig Tsjecho-Slowaakse zegels in het buitenland gedrukt. Er werden gedurende korte tijd in het kader van het RWEH rolzegel-project enige zegels gedrukt in Leipzig: de rolzegel-emissie van 22 januari 1975. De beide rolzegel-emissies van 7 september 1976 en 28-09-1979/13-01-80 zijn in eenkleuren-rasterdiepdruk op de WIFAG, in Praag uitgevoerd. De staatsdrukkerij in Praag heeft incidenteel ook voor andere landen gedrukt. Enkele emissies binnen de RWEH voor Albanië [1949-51, 57], Bulgarije [1967] en Vietnam [1958]. In het kader van de Tsjechoslowaakse ontwikkelingshulp voor landen als Irak [1963], Kuwait [1971], Libya 1[964] en Ethiopie [1961-64]. Daarnaast nog voor de Verenigde Naties de serie `Stop de Atoomproeven` van 23 october 1964 [op de WIFAG]. In 1959 werd in Peking de chinese PTT postzegel-drukkerij opnieuw ingericht met Tsjecho-Slowaakse steun. De nieuwe drukkerij werd afgebeeld op de zegels ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de Volksrepubliek China, uitgegeven op 1 october 1959. |
Zoals al eerder bij andere landen is opgemerkt werd het vooroorlogse beeld sterk bepaald door een handvol ontwerpers die ook na de oorlog doorgingen. In de naoorlogse periode zien we een vrij brede groep ontwerpers die regelmatig de zegelontwerpen leverde naast nog een behoorlijk groot aantal ontwerpers die meestal maar enkele zegels ontwierpen. De groep vaste ontwerpers omvat tevens alle graveurs! de graveurs: M. Sula 1918 Eduard Karel [1] 1920 Karel Wolf 1923 Jaroslav Goldschmied [2] 1925-26, 40-46, 52-77 Karl Seizinger [3] 1926-39 Bohumil Heinz [4] 1934-40, 49 Jindra Schmidt 1942-82 Jiri Svengsbir 1948-81 Ladislav Jirka 1948-> Jan Mracek 1948-> Bedrich Housa 1949, 53-> Bohdan Roule [5] 1948-60 Josef Hercik 1962-> Milos Ondracek 1969-> V. Fajt 1983-> [1] geeerd met een postzegel op 18-12-1981, geb. 1861, overl. 1950 [2] geeerd met een postzegel op 18-12-1982, geb. 1890, overl. 1977 [3] geeerd met een postzegel op 18-12-1983, geb. 1889, overl. 1978 [4] geeerd met een postzegel op 18-12-1984, geb. 1894, overl. 1940 het zegel van 1949 was al in 1934 gegraveerd, in 1953 verscheen nog een 5Kcs zegel met de Karluv brug naar zijn ontwerp. [5] geeerd met een postzegel op 18-12-1985, geb. 1921, overl. 1960 |
Van de ontwerpers met een enorme staat van dienst kunnen genoemd worden: Alfons Mucha [6] 1918-20 Max Svabinsky [7] 1920-25, 38, 47-63 K. Vik 1929-55 V. Fiala 1934-73 J.C. Vondrous 1937-40, 46, 52-57 C. Bouda 1938-82, geb. 1901 J. Liesler 1947-> K. Svolinsky 1947-83, geb. 1896 V. Sivko 1948-64 F. Hudecek 1949-78, geb. 1909 V. Kovarik 1949-> K. Lhotak 1949-79, geb. 1912 A. Strnadel 1949-81 P. Sukdolak 1950-68 J. Adamcova 1950-81 J. Kaiser 1951-79 A. Podzemna-Suchardova 1952-> F. Gross 1952-74 I. Strnad 1954-83 E. Kotrba 1955-76 J. Balaz 1957-> J. Svab 1960-81 M. Hegar 1961-> J. Lukavsky 1964-76 A. Brunovsky 1964-> V. Hloznik 1965-80, geb. 1919 J. Chudomel 1966-83 K. Vodak 1967-> [6] geeerd met series op 18-12-1960, 4-07-69, en 18-12-1978. Geboren 1860, gestorven 1939. [7] geeerd met een serie op 20-08-1958 ter gelegenheid van z`n 85ste verjaardag, en later nog op 17-09-1973, ter gelegenheid van z`n 100-ste geboortedag. Geboren 1873, gestorven 1963. Verder nog: J. Obrovsky 1919-23 J. Benda 1920, 39-43, 47, 50 V.H. Brunner 1920 A. Kalvoda 1926 F.T. Simon 1926 J. Setelik 1926-28 O. Stafl 1926 V. Maly 1928 K. Fliedr 1928 F. Jenewein 1929 J. Manes 1929, 34-36 J. Prochazka 1929 J. Vaic 1932 F. Zenisk 1932 J. Hruska 1935 V. Brozik 1936 S. Suchardy 1937 J. Vlcek 1937-38 V. Silovsky 1938-40, 52 J. Sejpka -45 A. Erhardt -48 A. Schaumann 1945 S. Bednar 1945 L. Varga 1945 V. Chmel 1945 M. Kraker 1945 A. Kajlich 1946, 63 L. Horak 1947 K. Dvorak 1947 J. Kaplicky 1947 J. Alexy 1948 B. Nemec 1948, 53 V. Polasek 1949, 52, 57-63 J. Kotik 1949 F. Tichy 1949 K. Hochman 1950 O. Repa 1950 K. Oberthor 1950 V. Nemecek 1950, 54, 59 B. Dolezalova 1950, 55 O. Andrsova 1950 J. Mikula 1950, 77, 82 P. Dillinger 1950 V. Sprungl 1951-52, 58 Z. Kadrnozkova 1951 J. Blazek 1951, 53 H. Hrubesova 1951 J. Cumpelik 1951, 53, 56 J. Hornik 1951, 54 K. Perman 1951 J. Figer 1951 D. Krovakova 1951 L. Ilecko 1951 J. Kovar 1952, 58 M. Stretti 1952-60 M. Schurmann 1952 J. Hlina 1952 J. Smetana 1952 M. Kazdova 1952 S. Jezek 1952 J. Schlesinger 1952 P. Simon 1952 J. Vavrova-Hoberlandtova 1952 J. Podhajsky 1952, 57, 60-61 P. Hlava 1953 A. Cermakova 1953 T. Novakova 1953 B. Vancura 1953 B. Matijcek 1953-54 J. Koukolsky 1953 J. Pos 1953, 57 J. Schor 1953-54, 56 V. Hajek 1953, 85 A. Hrstka 1954 F. Postranecky 1954 A. Jonas 1954 J. Fiala 1954 L. Cepelek 1954 A. Naumann 1954 Z. Adamek 1954, 60 J. Behounek 1954-55, 58 K. Stika 1954, 65 V. Stretti 1955 Z. Seydl 1955 J. Sebek 1955 J. Cerny 1955, 57, 62 J.V. Vucetic 1956 Z. Brdlik 1956-59 K. Tondl 1957-58 A. Holly 1957-70 J. Lipenska-Kolarova 1957 V. Kozak 1957 R. Klimovic 1957, 61-63 A. Homolka 1958 J. Chovan 1958 E. Milen 1958 I. Prochazkova 1958 A. Prazsky 1959 O. Janecek 1960, 65, 67 M. Kopriva 1960 K. Vyusil 1960 I. Vrana-Snajderova 1960 V. Bauer 1961 M. Juna 1961 V. Cinybulk 1961 R. Svab 1962-63 P. Rolcik 1962 T. Rotrekl 1963 B. Votruba 1963 N. Benko 1963 Z. Bilkova 1963 K. Hruska 1963 J. Salamoun 1963 L. Jiricnova 1963, 67 N. Smimecka 1964 E. Zmetak 1964-65, 74 M. Hanak 1964-65, 72-73 J. Fiser 1964-67, 80 A. Fuchs 1964, 85 J. Istler 1964 L. Guderna 1965,66, 69 J. Styfa 1965 J. Kralik 1965 L. Sindelar 1966, 74 V. Vingler 1966 K. Pekarek 1966 Zd. Sklenar 1967, 72, 74-76 M. Romberg 1967 M. Ressel 1967 J. Novak 1967 J. Paukert 1968 A. Hoffmeister 1968-69 J. Hadlec 1969 E. Sedlak 1969 E. Bednarova 1973 I. Rumansky 1978-> D. Kallay 1978-> K. Toman 1977-81 E. Smrcinova 1977-78 I. Schurmann 1974-> G. Strba 1976-78 J. Broz 1974-75 Ad. Zabransky 1974-75 M. Urbasek 1970, 75 O. Dubay -74 S. Greinerova 1978 J. Chudoba 1978 R. Kolar 1978-> J. Jiskra 1980 J. Macha 1980 K. Nemeckova 1980-81 W. Schlosser 1981 Z. Kocvar 1981-> Z. Filip 1981-> J. Kodejs 1982-> J. Bouda 198 M. Knobloch 1983 K. Capek 1983 J. Solper 1983-84 J. Hamza 1984 P. Misek 1985 O. Luptak 1985 |
De politieke geschiedenis van het land wordt weerspiegeld in de afbeeldingen op de postzegels. Tsjecho-Slowakije heeft een traditie om de lopende frankeerzegels te versieren met het portret van de staatspresident. We vinden dan ook van alle presidenten zij het soms zeer korte [2 zegels lange] frankeerseries terug: naam¨ä ambtsperiode leefde van/tot Thomas Garrigue Masaryk 1920-35riode 1850-1937 Eduard Benesgue Masaryk 1935-48riode 1884-1948 Klemens GottwaldMasaryk 1935-48r1948-53 1884-1941896-1953 Antonin Zapotockyasaryk 1935-48r1953-57 1884-1941884-1957 Antonin Novotnykyasaryk 1957-68r1953-57 1904- Ludvik Svobodaykyasaryk 1968-75r1953-57 1895-1979 Gustav Husakdaykyasaryk 1975-90r1953-57 1913- Vaclav Haveldaykyasaryk 1990-92r1953-57 1936- De serie van 1925 met portret van Masaryk verscheen ter gelegenheid van diens 75ste verjaardag. Ook zijn 80ste en 85ste verjaardag werden met zegels herdacht. In 1937 verschenen rouwzegels. In 1947 werd de 10e sterfdag van Masaryk herdacht. In 1948 verschenen rouwzegels voor Benes en zegels voor de 52e verjaardag van Gottwald. Rouwzegels in 1953 bij het overlijden van Gottwald. In 1954 vinden we de 70ste verjaardag van Zapotocky op zegels terug. Drie jaar later verschijnen rouwzegels voor hem. In 1984 zien we nog een zegels voor de 100ste geboortedag van Zapotocky. Aan Novotny is buiten de frankeerzegels geen zegel gewijd. De 80ste verjaardag van Svoboda [1975] en de 70ste verjaardag van Husak [1983] werden met wel zegels gevierd. |
Als zovele RWEH landen ligt het aandeel van de socialistische thema`s niet zo hoog, althans in de onderzochte jaren 60. In het totaal 39 zegels op de 666. We komen weer nederlandse thema`s tegen, echter niet zo bij de eerder besproken landen hoofdzakelijk op het gebied van de schilderkunst.
|
Papiersoorten In de vroege jaren van Tsjecho-Slowakije werd papier gebruikt met het watermerk `lindebladeren` in 8 verschillende standen [1923-27 plaatdruk, 1925 rasterdiepdruk]. Echter al vanaf eind 1927 alleen nog maar papier zonder watermerk. De enige uitzondering is een 30h uit de serie 1960-63 Burchten en Kastelen welke in 1961 op papier met watermerk `klos` verscheen. Op het vrij dikke plaatdruk-papier dat in de 20-er jaren voor de Stickney-pers in gebruik was, was het watermerk al niet goed meer te zien en dan verliest het z`n functie. Het papierdoorzicht is tot ver in de 40-er jaren doorzicht I [linnenbinding]. Doorzicht III [keperbinding] vinden we vanaf 1947. |
Papier met optische witmakers [witte fluorescentie] vinden we vanaf de jaren `60. Het Tsjecho-Slowaakse handboek vermeldt een serie uit 1966 en enige emissies uit 1970. Met duidelijk veel meer optische witmakers toegevoegd worden enkele series genoemd vanaf 9 mei 1972. Het gaat dan echter om papier waaraan tevens een duidelijke glanslaag [coating] is toegevoegd. Aan het feit dat het handboek niets over een coating vermeld kunnen we gevoeglijk afleiden dat de postzegels uit de periode 1966-77 nog best wel een goede studie verdienen naar papiergebruik. Vanaf eind 1977 vinden we geel fluorescent papier ten behoeve van de postmechanisatie [CARTAX PTT]. Het type fluorescentie dat we ook van de Bondsrepubliek Duitsland kennen. |
De langlopende frankeerzegels De langlopende frankeerseries hebben vaak het portret van de staatspresident, maar daarnaast een completere serie waarden met een ander zegelmotief. 1945-47 Stefanik, Benes, Masaryk rasterdiepdruk / photogravure, plaatdruk / recess 1946 Benes plaatdruk / recess 1948 Benes rasterdiepdruk / photogravure 1948-49 Gottwald plaatdruk / recess 1949 schrijvers rasterdiepdruk / photogravure, plaatdruk / recess geldhervorming op 30 mei 1953: 100 oude korona = 1 nieuwe Korona = 100 hal(!eacutus)ru. 1953 Gottwald, nieuw geld plaatdruk / recess 1953 Zapotocky rasterdiepdruk / photogravure, plaatdruk / recess 1953 Karluv brug 5KCs plaatdruk / recess 1954 arbeiders plaatdruk / recess 1958-59 Novotny plaatdruk / recess 1960-63 Burchten en kastelen plaatdruk / recess 1965-66 Stadsgezichten plaatdruk / recess+rasterdiepdruk / photogravure gewoon dof papier [alle waarden] wit fluoresc. papier [30, 60h] geel fluoresc. papier [10, 50h] 1967 Novotny plaatdruk / recess 1968-79 Svoboda plaatdruk / recess 1971-72 Oude gebouwen plaatdruk / recess+rasterdiepdruk / photogravure gewoon dof papier wit fluoresc. papier geel fluoresc. papier 1974-87 Postale symbolen gewoon dof papier geel fluoresc. papier 1975-88 Husak gewoon dof papier geel fluoresc. papier 1990 Havel geel fluoresc. papier |
Overzicht formaten en perforaties Tot in de 50-er jaren werden overwegend lijntandingen gebruikt, zowel bij druk met velinleg als bij druk aan de rol op de Stickney. Behalve met de vrijheid van afmeting had dat te maken met het gebruik van [vochtige] plaatdruk. Voor de zegels in boekdruk en rasterdiepdruk konden vaste kamperforaten worden gebruikt. De plaatdruk op de WIFAG was volledig droog en dan vinden we ook een beperkt aantal formaten. Eigenlijk drie basis-formaten met de mogelijkheid om door pennen uit het raam te nemen meerdere formaten te maken. Perforatie aangebracht op aparte machines: diverse proc(!eacutus)d(!eacutus)`s, velinleg, Praag lijntanding 13 3/4 1918-31 boekdruk / typography [1918-22] vlakke / flat plaatdruk / recess [1923-31] rasterdiepdruk / photogravure [1919-20, 25, 51] lijntanding 11 1/2 1918-19 boekdruk / typography, rasterdiepdruk / photogravure [1919] lijntanding 10 1/2 1918-19 boekdruk / typography, rasterdiepdruk / photogravure [1919] lijntanding 14 3/4 1923 vlakke plaatdruk / recess [1923] kamtanding 13 3/4 driehoek 1937, 1946 rasterdiepdruk / photogravure kamtanding 11 1/2 ../.. 1918 boekdruk / typography kamtanding 13 1/2:13 3/4 21/18 1918-28 boekdruk / typography [1918-28] rasterdiepdruk / photogravure [1919] 18/16 1925 rasterdiepdruk / photogravure kamtanding 14 18/15 1920-22 boekdruk / typography 15/18 1920-22 boekdruk / typography kamtanding 14 15/18 1945-48 rasterdiepdruk / photogravure 30/18 1951 rasterdiepdruk / photogravure kamtanding 14 19/25 1951-52 rasterdiepdruk / photogravure rasterdiepdruk / photogravure, velinleg, bij Pravda, Bratislava kamtanding 14 16/19 1946-48,53 rasterdiepdruk / photogravure 32/19 1950, 52-53 rasterdiepdruk / photogravure kamtanding 14 19/24 1947-48, 1951-53 rasterdiepdruk / photogravure de iets afwijkende formaten/perforaten maken het mogelijk om bij de naoorlogse rasterdiepdruk de Praagse en Bratislava druk te onderscheiden. |
Plaatdruk op de Stickney, Praag lijntanding 9 3/4§A 1925-35 plaatdruk / recess lijntanding 12 1/2A 1936-56, 1958-59 plaatdruk / recess * * Is de Stickney de laatste jaren in Bratislava operationeel geweest? |
Meerkleuren-plaatdruk /Multicolour recess op de Waite-Saville pers, Praag kamtanding 14 19/23 1950-51 plaatdruk / recess [1 kleur] 50-51 1953-63, 79 plaatdruk / recess [1-4 kleuren blok 4, 10] 38/23 1958, 61 plaatdruk / recess [blok 4] kamtanding 14 19/29 958, 611961-67 plaatdruk / recess [blok 10] 38/29 958, 611966 plaatdruk / recess [blok 4] kamtanding 11 3/4 16/26 958, 611968-> plaatdruk / recess [blok 4, 10] 32/26 958, 611967-> plaatdruk / recess [blok 4] kamtanding 11 3/4 16/20 958, 611968-> plaatdruk / recess [blok 8, 10] 32/20 958, 611973 plaatdruk / recess [blok 4] kamtanding 11 3/4 20/26 1965-67 plaatdruk / recess [blok 1] 20/32 1967-68 plaatdruk / recess [blok 1] Veltanding, druk aan de rol, op de WIFAG veltanding 11 1/2 19/15 1952-> plaatdruk / recess rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess [1955->] rasterdiepdruk / photogravure [1955-56] 19/30 1953-> plaatdruk / recess rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess [1956->] 19/45 1966-> rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess plaatdruk / recess [1967->] veltanding 11 3/4:11 1/2 13/15 1953-> rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess plaatdruk / recess rasterdiepdruk / photogravure [1976, 79 rolzegels] 13/30 1965-> rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess 26/15 1952-> plaatdruk / recess rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess [1954->] veltanding 11 3/4 21/21 1969-> rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess 42/21 1969-> rasterdiepdruk / photogravure+plaatdruk / recess Offset lijntanding 10 3/4 1964-65 offset Bratislava kamtanding 13 1/4:13 1/2 20/27 1966-67 offset Praag lijntanding 12 1/2 1967 offset Praag |
Socialistische motieven in de jaren 1960 1961 9 3x 3e vijfjarenplan, 6x 40 jaar Commun. Partij 1962 7 4x 45 jaar Oktober Revolutie, 3x 12e partijdag CP 1963 5 3x 15 jaar Februari omwenteling, 2x Russisch-Tsjechoslowaakse vriendschap 1964 - 1965 1 1x 20 jaar intern. vrouwenbond 1966 4 3x 13e partijcongres CP, 1x manoevres Warschaupact 1967 6 1x Vakbondscongres, 1x Vietnam, 1x dag van het leger, 3x 50 jaar Oktober Revolutie, 1968 3 2x 20 jaar Februari omwenteling, 1x 150 jaar Marx 1969 - 1970 4 2x 100 jaar Lenin, 1x 50 jaar Rude Pravo, 1x socialistische jeugdbond === 39 op de 666 |
Besluit In vogelvlucht zijn van de europese landen van de RWEH een aspecten aan de orde geweest, waarbij getracht het een evenwicht te vinden tussen een politiek-historische achtergrond benadering en een druktechnische. Wie eerdere artikelen van mijn hand heeft gelezen zal kunnen vaststellen dat ik me heb moeten beheersen. Een zeer belangrijk aspect is ook geweest het benadrukken van het feit dat de meeste zegels van de RWEH niet zozeer propagandistische grootformaat plakplaatjes zijn geweest maar een normaal product van druktechnische en postale overwegingen. Verder dat een aantal verwerpelijke filatelistisch-commerciële praktijken geen typisch oost-europese vinding zijn maar afkomstig uit het `kapitalistische westen` [Sperr-werte uit Nederland, ongetande minister-drukken uit België en Frankrijk, op voorhand gestempelde/gedrukte zegels `cancelled to order` uit het Engelse North Borneo]. |
De zegels van de landen van de RWEH zijn wat mij betreft net zo verzamelwaardig en minstens zo interessant als die van andere europese landen. Er valt nog zeer veel research te doen. Verder moet ook de filatelist daar ter plekke gewezen worden op de benodigde systematische aanpak. Een verzachtende omstandigheid is de grote hoeveelheid uitgegeven zegels waardoor het bos dan ook niet altijd meer zichtbaar was. Met de overgang naar reële valuta zullen de PTT`s rekening moeten houden met de koopkracht, m.a.w. een bescheidener uitgiftebeleid moeten gaan voeren. De europese landen van de thans niet meer bestaande RWEH zullen alle binnen afzienbare tijd meedraaien met de westeuropese gemeenschappen. En dan zal een verzameling Hongarije of Bulgarije net zo gewoon zijn als een van België of Spanje dat nu is. |