Home De zegels ontworpen door Anne Wi¶niewska-Velghe Papiergebruik bij de emissie Velghe

Langlopende serie Koninklijke Beeltenis - Kon. Boudewijn, ontwerp Velghe

De Belgische langlopende frankeerseries met de beeltenis van de koning vertonen enige golfbewegingen. Eén van die golven is het gebruik van de beide diepdrukprocédé's:

plaatdruk
1936-195., 1983 ontwerp Poortman
rasterdiepdruk
1953-1972 ontwerp Marchand
plaatdruk
1970-1983 ontwerp Elström

Een volgende emissie in rasterdiepdruk zou weer voor de hand liggen. Zoals blijkt dit keer maar ten dele. In 1981 werd een begin gemaakt met de vervanging van de Koning Boudewijn zegels ontwerp Elström en de hoge waarden ontwerp de Bast. De zegels naar ontwerp van Jean de Bast [50 en 100F] waren immers ook in de Elström periode niet vervangen, in tegendeel ze werden zo af toe bijgedrukt. Het is dan ook niet zo vreemd dat als eerste waarden naar ontwerp van Anne Wi¶niewska-Velghe de drie hoge waarden Boudewijn met bril: 50, 65, en 100F verschenen op 5 november 1981. De drie zegels werden gedrukt in staaldiepdruk gecombineerd met rasterdiepdruk op de GOEBEL-2 pers. De staaldiepdruk-cylinders omvatten 6 loketvellen van 6x5. De gravure van de beeltenis van Koning Boudewijn is uitgevoerd door Carlo Leclerqz. De cylinders voor rasterdiepdruk werden conventioneel vervaardigd met een kruisraster [rastermaat R80] bij Ets. Malvaux. De zegels zijn in postzegelformaat 2.

In 1982 verschenen de lage waarden, Koning Boudewijn zonder bril, in postzegelformaat 1. En hier weer een voorbeeld van een golfbeweging:

ontwerp Marchand
met bril
ontwerp Elström
zonder bril
ontwerp Wi¶niewska-Velghe
met bril [hoge waarden]
ontwerp Wi¶niewska-Velghe
zonder bril [lage waarden]

Ook bij de lage waarden verschillende volgordes "België" en "Belgique".

De zegels zijn in [1-kleuren] rasterdiepdruk gedrukt op de GOEBEL's. Alle waarden op de Goebel-2, de 20F ook op de Goebel-1. De cylinders omvatten 2 loketvellen van 10x5, en zijn niet meer bij Ets. Malvaux vervaardigd doch bij Ets de Schutter volgens de half-autotypisch electromechanische manier m.b.v. de Helio Klischograph van Hell. De rasterputjes zijn niet meer geetst maar gegraveerd, en hebben een enigszins langgerekte vorm. De "ruiten" van de rasterputjes zijn liggend. Het autotypische is ondermeer gelegen in het feit dat de 2x50 zegelbeelden niet meer zoals bij de traditionele wijze van etsen alle verschillend zijn doch dat bepaalde rasterpatronen herhaald worden.


De eerste studie ter wereld naar zulke rasterpunt verdelingen is uitgevoerd door Eric Mesdagh in zijn werk over de emissie Velghe:

"Eerste monografie naar het bestaan van conventionele [chemische] drukcilinders en elektromechanische drukcilinders half-autotypische rasterdiepdruk [heliogravure]. Drukcilinders aangewend bij het afdrukken van postzegels met de beeltenis van zijne Majesteit de Koning type Velghe door de eerste GOEBEL en de tweede GOEBEL drukpers". [Zottegem Oktober 1989]

Verderop gaan we wat dieper op deze materie in.

In 1984 werden de hoge waarden vervangen door een soortgelijk ontwerp ook hier zonder bril. Postzegelformaat 2 net als de 3 hoge waarden met bril. De staaldiepdruk-cylinders omvatten 6 loketvellen van 6x5, te gebruiken op de GOEBEL's. De plaatdruk werd gecombineerd met 2-kleuren rasterdiepdruk. Cylinders net als bij de lage waarden vervaardigd bij Ets. de Schutter volgens hetzelfde procédé. De "ruiten" van de rasterputjes zijn staand wat betreft de ondergrond en liggend wat betreft de tekst. De beeltenis van Koning Boudewijn zelf is in plaatdruk uitgevoerd. Gravure van Carlo Leclerqz.


In 1990 verscheen bij het jubileum van Koning Boudewijn eerst een 14F naar ontwerp van Michel Olijff, in 4-kleuren rasterdiepdruk, waarvan gedacht werd dat dit type de Velghe's zou vervangen. Dit bleek slechts een tijdelijke vervanging. Pas op 1 april 1992, bij de tariefsverhoging, verscheen de eerste waarde uit een nieuwe frankeerserie Koning Boudewijn met bril, naar ontwerp van Michel Olijff, in 1-kleuren rasterdiepdruk: 15F. Op 3 augustus verscheen de volgende waarde: 28F. De hogere waarden werden ook aangekondigd en de 100F verscheen op 12 september 1992. Hiermede werd duidelijk het einde van de Velghe's ingeluid, al zouden van enkele waarden: 20, 25, 30, 50, en 200F nog enkele oplagen in het oude type blijven verschijnen.



Copyright © Rein Bakhuizen van den Brink
Last updated on 11 januari 2007

Home De zegels ontworpen door Anne Wi¶niewska-Velghe Papiergebruik bij de emissie Velghe